Μάθημα 15

Ἀνακαλύπτω τήν Ἐτυμολογία 2

Ἀνακαλύπτω τήν Ἐτυμολογία 2


Στο απολυτίκιο είδαμε την λέξη Ἂγγελος. Πριν αναλύσουμε αυτήν την λέξη, ας μάθουμε πρώτα κάποια πράγματα για τους Αγίους Αγγέλους.



Ἂγγελοι ἀγγελειοφόροι ὠνομάζοντο κατά τήν παλαιά ἐποχή αὐτοί πού ἒφερναν μία ἀγγελία, μία εἲδηση. Κατά παρόμοιο τρόπο ὠνομάσθησαν ἊγγελοιἊγγελοι Θεοῦ, τά πνευματικά ὂντα που δημιουργήθηκαν ἀπό το Θεό καί πού μεταφέρουν, πού ἀγγέλουν, πού κάνουν γνωστό τό θέλημα τοῦ Θεοῦ στόν ἂνθρωπο ἢ ὃ,τι θέλει νά φανερώσει ὁ Θεός στόν ἂνθρωπο, δείχνοντας τήν ἀγάπη Του καί τήν θέλησή Του γιά τήν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου.

Σάν κύριο ἒργο τῶν Ἀγγέλων, ἀναφέρεται στήν Ἀγία Γραφή ἡ δοξολογία τοῦ Θεοῦ. Αυτή η δοξολογία δεν τους έχει επιβληθεί ως εντολή, αλλά είναι τελείως αυθόρμητη, που ξεπηγάζει από τους ίδιους, όταν αντικρύζουν το κάλλος του Θεϊκού προσώπου και τα μεγαλεία της δημιουργίας Του. Τη νύχτα των Χριστουγέννων π.χ. εμφανίσθηκε πλήθος στρατιάς ουρανίου, που αινούσε το Θεό για το γεγονός της θείας ενσαρκώσεως.

Το δεύτερο έργο τους είναι η διακονία στη Θεία Οικονομία. Νιώθουν τόση αγάπη και ευγνωμοσύνη προς το Πλάστη τους και σφοδρή επιθυμία για τη δική τους πρόοδο, ώστε να διακονούν τα μυστήρια της Θείας Οικονομίας. Τα αγγελικά τάγματα μεταδίδουν ιεραρχικά το φωτισμό και τη γνώση το ένα στο άλλο. Τις αποκαλύψεις του Θεού τις διδάσκουν οι ανώτερες τάξεις στις κατώτερες και, όταν επιτρέψει ο Θεός να αποκαλυφθεί κάποιο μυστήριο σε νου αγίου ανθρώπου, αυτό θα γίνει ιεραρχικά.

Το τρίτο έργο των αγγελικών δυνάμεων αφορά στη σωτηρία των ανθρώπων. Με αυτό επιφορτίσθηκαν μετά την δημιουργία του ανθρώπου και το επιτελούν με ιδιαίτερη προθυμία και χαρά, αφού κάθε φορά που μετανοεί ένας άνθρωπος για τις αμαρτίες του, πανηγυρίζουν και χαίρονται στον ουρανό.

Επίσης, ο κάθε βαπτισμένος Ορθόδοξος Χριστιανός έχει το δικό του φύλακα Άγγελο. Εκτός όμως από τον προσωπικό μας φύλακα άγγελο, υπάρχουν και οι φύλακες Άγγελοι των εθνών, των πόλεων και των κατά τόπους Εκκλησιών.


Από το βιβλίο: ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΓΓΕΛΟΙ, του Γεωργίου Π. Σωτηρίου,
ἒκδοσις Ἱ. Μονῆς Ἁγίας Παρασκευῆς Δομήρου, Ροδολείβους Σερρῶν
και από την Ἀποστολική Διακονία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἐλλάδος

Από τη λέξη ἂγγελος παράγονται οι λέξεις:


Λέξη

Ετυμολογία  

Σημασία 


ἂγγέλλω

φέρνω μια είδηση

ἂγγελία

1. είδηση
2. σύντομη δημοσίευση σε εφημερίδα ή περιοδικό που κάνει γνωστό ένα γεγονός, συχνά την προσφορά ή τη ζήτηση ενός πράγματος ή μιας υπηρεσίας
πχ Είδα την ἀγγελία σας στην εφημερίδα και σας τηλεφωνώ για περισσότερες πληροφορίες

ἀγγελικός

ἀγγελιαφόρος

ἀγγελία < ἀγγέλλω < ἀγγελος + φέρω

εκείνος που φέρνει μια είδηση

Εὐαγγέλιο

εὐ + ἀγγελία < ἀγγέλλω < ἂγγελος 

 η καλή, χαρμόσυνη είδηση

Εὐαγγελιστής

εὐαγγελίζομαι

αναγγέλλω, μεταφέρω μια καλή είδηση 

Εὐαγγελία

Εὐαγγελισμός

ὀ Εὐαγγελισμός της Θεοτόκου, η χαρμόσυνη είδηση που μετέφερε ο Ἀρχάγγελος Γαβριήλ στην Παναγία μας ότι θα γεννήσει τον Κύριό μας Ιησού Χριστό, τον Σωτήρα μας

εὐαγγελιστάριο

Εὐαγγελιστής < εὐ + ἀγγέλλω < ἀγγελος 

λειτουργικό βιβλίο που περιέχει με τη σειρά τα Ευαγγέλια, τα αυτοτελή αποσπάσματα, που διαβάζονται κατά τις Ιερές Ακολουθίες και ιδίως κατά τη Θεία Λειτουργία

ἂγγελμα

ἀγγέλω 

μήνυμα 

διάγγελμα

διά + ἀγγέλλω < ἂγγελος 

επίσημη ανακοίνωση που εκδίδεται από μια αρχή και που απευθύνεται στο σύνολο του λαού για θέματα μεγάλης σπουδαιότητας ή πανηγυρικού χαρακτήρα πχ Βασιλικό / στρατιωτικό διάγγελμα. Διάγγελμα για την κήρυξη πολέμου / για τον καινούριο χρόνο / για την εθνική επέτειο

ἐπάγγελμα

ἐπαγγέλομαι < ἐπί + ἀγγέλλω < ἂγγελος 

ἐπαγγέλομαι

ἐπίἀγγέλλω < ἂγγελος 

(στα αρχαία)
1. διατάζω
2. υπόσχομαι
3. έχω ως επάγγελμα 

ἐπαγγελία

ἐπαγγέλομαι  

υπόσχεση

π.χ. Η Γη της Επαγγελίας -> το μέρος που υποσχέθηκε ο Θεός 

καταγγελία

καταγγέλω < κατά + ἀγγέλλω < ἂγγελος 

 μηνύω κάποιον στις αρχές 

παραγγέλλω

παρά + ἀγγέλλω < ἂγγελος 

1. δηλώνω τη θέλησή μου ή την επιθυμία μου, προκειμένου να πραγματοποιηθεί
2. διαβιβάζω παραγγελία
3. διατάζω, δίνω εντολή 

παραγγελία

1. μήνυμα που περιέχει και αίτημα
2.το σύνολο των αγαθών που ζητεί ένας πελάτης να αγοράσει από ένα κατάστημα 

παραγγελιοδότης

παραγγελία + δίδωμι = δίνω  

αυτός που δίνει παραγγελία

παραγγελιοδόχος

παραγγελία + δέχομαι 

αυτός που δέχεται παραγγελία

παράγγελμα

παραγγέλω < παρά + ἀγγέλω 

1. προσταγή
2. συμβουλή, παραίνεση 

ἐξαγγελία

εξαγγέλλω 

ἐξαγγέλλω

ἐκ + ἀγγέλλω < ἂγγελος 

ανακοινώνω, συνήθως επίσημα, αυτό που πρόκειται να κάνω

ἀπαγγελία

ἀπαγγέλλω < ἀπό + ἀγγέλλω 

1. η ανάγνωση ή η από μνήμης εκφώνηση ενός πεζού ή ποιητικού κειμένου με ρυθμό, ύφος και χρώμα στη φωνή
2. (νομικός όρος) η διατύπωση κατηγορίας από τον αρμόδιο δικαστικό εναντίον του κατηγορουμένου
3. η επίσημη ανάγνωση της απόφασης του δικαστηρίου 

προαναγγέλλω

προ + ἀνά + ἀγγέλλω < ὰγγελος 

ανακοινώνω εκ των προτέρων, πριν να συμβεί κάτι

π.χ. Έσπευσαν να προαναγγείλουν την άφιξη των τιμίων λειψάνων του Αγίου

ἀγγελτήριο

κείμενο τυπωμένο σε εφημερίδα ή σε ξεχωριστό φύλλο χαρτιού που περιέχει μια αγγελία 

π.χ. ἀγγελτήριο κηδείας / ετήσιου μνημοσύνου

αὐτεπάγγελτος

αὐτός = ο ίδιος + ἐπάγγελμα < ἐπί + ἀγγέλλω < ἀγγελος 

1. αυτός που κάνει κάτι από μόνος του, χωρίς να παρακινηθεί από κάποιον
2. (νομ.) για ενέργεια δικαστικής αρχής, που γίνεται χωρίς να το ζητήσει ένα άλλο ενδιαφερόμενο πρόσωπο, αλλά προέρχεται από το νόμο:
π.χ. Αυτεπάγγελτη επέμβαση του εισαγγελέα, που γίνεται χωρίς να προηγηθεί μήνυση ή αίτηση από πολίτη 

Ἂρχάγγελος

ἀρχω = εξουσιάζω + Ἂγγελος

Το ήξερες αυτό;



Κάθε τάγμα Αγγέλων έχει τον δικό του Ἀρχάγγελο. Εμείς γνωρίζουμε κυρίως τα ονόματα των Αρχαγγέλων: Μιχαήλ, Γαβριήλ και Ραφαήλ.

Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ είπε το «στῶμεν καλῶς, στῶμεν μετά φόβου», που ακούμε στη Θεία Λειτουργία, φράση η οποία σημαίνει «είμαστε καλά υπό τον φόβο του Θεού». Συγκράτησε τους υπόλοιπους Αγγέλους, όταν ο εωσφόρος έπεσε και προσπάθησε να παρασύρει και τα υπόλοιπα τάγματα και να τους κάνει να παρακούσουν το Θεό.

Ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, διακόνησε το Μυστήριο της Ενανθρωπήσεως του Θεού Λόγου, του Χριστού μας. Μετέφερε στην Παναγία μας το χαρμόσυνο μήνυμα πως θα γεννήσει τον Κύριό μας Ιησού Χριστό, τον Σωτήρα του κόσμου. Αυτό το γεγονός εορτάζουμε κάθε χρόνο στις 25 Μαρτίου, τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου.

Ο Αρχάγγελος Ραφαήλ συναντάται στην Παλαιά Διαθήκη, όπου καθοδήγησε και βοήθησε τον Τωβία. Την ιστορία του Τωβία, μπορούμε να τη βρούμε στο βιβλίο ΤΩΒΙΤ της Παλαιάς Διαθήκης.


Τα τάγματα των Αγίων Αγγέλων είναι εννιά.
Ας μάθουμε τα 9 τάγματα των αγγελικών δυνάμεων:
Σεραφείμ, Χερουβείμ, Θρόνοι –
Κυριότητες, Δυνάμεις, Εξουσίες –
Αρχές, Αρχάγγελοι, Άγγελοι.

Από την Ἀποστολική Διακονία
τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἐλλάδος