Χριστὸς Ἀνέστη!

Μελετώντας τον Βίο των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης  -   Οι Άγιοι Ισαπόστολοι   -

Η μνήμη τους εορτάζεται στις 21 Μαΐου

Ο Άγιος Κωνσταντίνος και η Αγία Ελένη είναι δύο μεγάλοι Άγιοι της εκκλησίας μας.

Ο Άγιος αυτός έκανε σπουδαία έργα σε όλη τη ζωή του και ήταν ο πρώτος χριαστιανός αυτοκράτορας. Η μητέρα του, Αγία Ελένη ήταν βασίλισσα.

           Επιπλέον, λέγονται και ισαπόστολοι, δηλαδή :

• Θεωρούνται όπως και οι μαθητές του Χριστού, οι 12 Απόστολοι. Αυτό σημαίνει ότι, όπως οι μαθητές του Χριστού τον πίστεψαν και μίλησαν σε όλο τον κόσμο για Εκείνον, έτσι και ο Άγιος Κωνσταντίνος και η Αγία Ελένη αγάπησαν τον Χριστό και φρόντισαν να μάθει πολύς κόσμος γι' Αυτόν τον αληθινό Θεό!

Ο Άγιος Κωνσταντίνος 

 Ο Άγιος Κωνσταντίνος ήταν ελληνικής καταγωγής Ρωμαίος Αυτοκράτορας και γεννήθηκε μεταξύ των ετών 272 - 288 μ.Χ. σε κάποια πόλη της Ασίας ή στη σημερινή Σερβία. Ήταν γιος του Αυγούστου Κωνστάντιου του Χλωρού και της Αγίας Ελένης.

Τον πρώτο καιρό, ο Κωνσταντίνος έζησε κοντά στον πατέρα του παρακολουθώντας τους στρατιωτικούς του αγώνες και εκπαιδεύτηκε.

 Η εποχή που έζησε ήταν δύσκολη για τους Χριστιανούς. Οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες
ήταν εχθροί της χριστιανικής πίστης και έκαναν μεγάλους διωγμούς ενάντια στην Εκκλησία.

Μοναδική εξαίρεση ανάμεσά τους αποτελούσε ο Κωνστάντιος Χλωρός, (ο πατέρας του Αγίου Κωνσταντίνου), ο οποίος ήταν δίκαιος βασιλιάς, φιλάνθρωπος προς το λαό και προστάτης των Χριστιανών. Η σύζυγός του, Ελένη, ήταν Χριστιανή. Έτσι και ο γιος τους, ο Κωνσταντίνος, ακολουθώντας το παράδειγμά τους, τούς έμοιασε στην αρετή. Αυτό ευχαρίστησε πολύ το βασιλιά Κωνστάντιο, ο οποίος, βλέποντας την ανδρεία και τη φρόνηση του γιου του, τον όριζε διάδοχο του θρόνου του.  

 Οι ειδωλολάτρες ζήλευαν τόσο πολύ τα χαρίσματα του Κωνσταντίνου, που σχεδίαζαν να τον θανατώσουν με ένα πολύ πονηρό τρόπο.

Η παγίδα

Στην Ανατολή είχαν συνήθεια, για να διασκεδάζει ο αυτοκράτορας, να κάνουν αγωνίσματα και ψεύτικους πολέμους, ένας από αυτούς ήταν και ο εξής :

-> Άφηναν μια αρκούδα κι ένα λιοντάρι ελεύθερα μέσα στο αμφιθέατρο, αφού προηγουμένως τους έβγαζαν τα δόντια και τα νύχια. Έπειτα, έμπαινε στο αμφιθέατρο ο βασιλιάς και σκότωνε τα θηρία με τη ράβδο του.

-> Στη συνέχεια, 30 άνθρωποι που ήταν κρυμμένοι μέσα στο θέατρο, πετροβολούσαν τον βασιλιά με σπόγγους (σφουγγάρια) αντί για πέτρες, ενώ αυτός, φαινομενικά ανδρείος, τους λιθοβολούσε με πραγματικές πέτρες.

Αφού όλους τους νικούσε, οι θεατές τότε χειροκροτούσαν τον βασιλιά, ο οποίος βέβαια πάντοτε νικούσε.

Μια μέρα όμως, ο πονηρός Γαλέριος σκοπεύοντας να εξοντώσει τον Κωνσταντίνο, διέταξε τους υπηρέτες να αφήσουν μέσα στο αμφιθέατρο μιαν αρκούδα κι ένα λιοντάρι, χωρίς να τους ξεριζώσουν προηγουμένως τα δόντια. Μετά, προσποιήθηκε πως ήταν άρρωστος και διέταξε τον Κωνσταντίνο να πάρει τη θέση του στο παιχνίδι. 

Τότε, ο Κωνσταντίνος μπήκε στο αμφιθέατρο κρατώντας μια μόνο ράβδο, αλλά ήταν τόσο γενναίος που κατόρθωσε και σκότωσε τα άγρια θηρία, αν και είχαν τα δόντια τους! Και στη συνέχεια, έριξε κάτω και τους 30 ανθρώπους που μερικοί σαν έμπιστοι του βασιλιά, κρατούσαν στα χέρια τους αληθινές πέτρες. 

Όταν πέθανε ο Κωνστάντιος, πολεμώντας στη Βρετανία, ανακηρύχτηκε βασιλιάς ό Κωνσταντίνος, που ήταν τότε 32 ετών.

Κάποια στιγμή, σε μια μάχη ένιωσε την ανάγκη να προσευχηθεί σε κάποιο Θεό, για να τον βοηθήσει. Κανένας θεός από αυτούς που είχε ακούσει δεν του ενέπνεε εμπιστοσύνη και θέλησε να προσευχηθεί στο Θεό των Χριστιανών.

 Τότε διακρίνει στον ουρανό έναν μεγάλο σταυρό και πάνω του να γράφει «Εν τούτω νίκα», δηλαδή «με αυτό θα νικήσεις».

• Ερώτηση : Σε ποιο σημείο εμφανίστηκε ο Σταυρός στον ουρανό; Τί παρατηρήσατε;

Δεν κατάφερε να ερμηνεύσει αυτό που είδε και τη νύχτα ο Χριστός, μαζί με τον σταυρό, εμφανίζεται στον ύπνο του και του λέει:

-Σήκω και κατασκεύασε ένα Σταυρό, όμοιο μ' αυτόν πού είδες. Αυτόν να έχεις πάντοτε μαζί σου στον πόλεμο και δε θα ηττηθείς ποτέ από τους εχθρούς σου.

Σηκώθηκε από τον ύπνο ο βασιλιάς, όπως τον πρόσταξε ο Δεσπότης Χριστός, και βγαίνοντας έξω από τη σκηνή του είδε και πάλι στον ουρανό να λάμπει ο Τίμιος Σταυρός. Πίστεψε τότε με όλη του την ψυχή ο αυτοκράτορας ότι ο άληθινός Θεός, που είναι πανίσχυρος, θα τον βοηθήσει. Σαν ξημέρωσε, κάλεσε τεχνίτες και τους πρόσταξε να φτιάξουν έναν σταυρό από ασήμι, όμοιο με αυτόν που είχε δει να λάμπει στον ουρανό.

Όταν όλα ήταν έτοιμα για την τελική μάχη, ο Κωνσταντίνος τοποθέτησε τον σταυρό στην πρώτη γραμμή των στρατευμάτων του.

Πραγματικά, μετά από μια δύσκολη μάχη, ο μικρός στρατός του Αγίου Κωνσταντίνου κατατρόπωσε τον στρατό του Μαξεντίου και ο Άγιος μπήκε θριαμβευτής στη Ρώμη. Οι κάτοικοι της πόλης υποδέχτηκαν το νέο τους βασιλιά πανηγυρίζοντας και ευχαριστώντας τον Θεό που τους λύτρωσε από τον ασεβή και κακό Μαξέντιο.

Ο Άγιος αυτοκράτορας Κωνσταντίνος ήταν σίγουρος πια για τη δύναμη του Σταυρού του Χριστού και την αλήθεια της Πίστης των Χριστιανών. Αποφάσισε, λοιπόν, να προστατέψει τους Χριστιανούς και να βοηθήσει στη διάδοση της Ορθόδοξης Πίστης μέσα στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.

• Απαγόρευσε τους διωγμούς κατά των Χριστιανών.
• Ελευθέρωσε όλους όσους είχε φυλακίσει ο Μαξέντιος λόγω της πίστης τους και 
• Όρισε ως επίσημη θρησκεία του κράτους του τη χριστιανική.
• Επιπλέον, έστειλε χριστιανούς ηγεμόνες στα διάφορα μέρη της Αυτοκρατορίας με εντολή να στερεώσουν την Ορθόδοξη Πίστη και να πολεμήσουν την ειδωλολατρία.

Το σύμβολο (χριστόγραμμα) που εμφανίζει τα δύο πρώτα ελληνικά γράμματα της λέξης Χριστός (Χ και Ρ).

Κωνσταντινούπολη (=πόλη του Κωνσταντίνου) 

Αφού ταχτοποίησε με σοφία όλα τα ζητήματα του κράτους του, θέλησε να χτίσει μια χριστιανική πόλη και να την αφιερώσει στην Υπεραγία Θεοτόκο. Έτσι, άρχισε να ψάχνει για τον κατάλληλο τόπο. Ύστερα από θεία καθοδήγηση, επέλεξε ένα μέρος που τότε ονομαζόταν Βυζάντιο. Ο Θεός έστειλε, μάλιστα, Άγγελό Του, που υπέδειξε στον Άγιο πόσο μεγάλη να κάνει την πόλη. Πράγματι, η πόλη έγινε τόσο μεγάλη και τόσο λαμπρή, που όμοιά της δεν υπήρχε σ' όλο τον κόσμο. Έχτισε σ' αυτήν και πολλές Εκκλησίες προς τιμήν του Χριστού, της Παναγίας και των Αγίων μας. Όρισε στο εξής αυτή να είναι η βασίλισσα και κυρία των πόλεων. Την ονόμασε «Κωνσταντινούπολη» από το όνομά του.

Αποφασίζει η νέα αυτοκρατορία να έχει επίσημη θρησκεία τον χριστιανισμό και, επίσης, κάνει κάτι πολύ σπουδαίο: καθιερώνει την ανεξιθρησκεία, δηλαδή την ελευθερία κάθε άνθρωπος να πιστεύει σε όποιον Θεό θέλει.

Οι μάχες του δεν είναι μόνο στρατιωτικές, αλλά μάχεται και τον αιρετικό τότε Άρειο, ο οποίος προσπαθεί να περάσει τις δικές του αιρετικές απόψεις και να αλλάξει την αληθινή Πίστη της Εκκλησίας. 

Μάχιμος ο Κωνσταντίνος μέχρι το τέλος της ζωής του βαπτίζεται λίγο πριν από το θάνατό του και ανακηρύσσεται κατόπιν από την Εκκλησία μας Άγιος και Μέγας.

Η Αγία Ελένη 

Η Αγία Ελένη υπήρξε μητέρα του Κωνσταντίνου του Μέγα. Ήταν ταπεινής καταγωγής και ο γιος της την τιμούσε ιδιαίτερα, που της έδωσε ακόμα και τον τίτλο της Αυγούστας. Η Αγία είχε πολλές αρετές και τις χρησιμοποίησε.

• Ανοικοδόμησε νέες Εκκλησίες στη Ρώμη (Τιμίου Σταυρού),στην Κωνσταντινούπολη (Αγίων Αποστόλων),στη Βηθλεέμ (βασιλική της Γεννήσεως) και επί του Όρους των Ελαιών (Βασιλική της Γεθσημανή).

Η Αγία Ελένη πήγε το 326 μ.Χ. στην Ιερουσαλήμ και ύστερα από την πληροφορία κάποιου Εβραίου, με το όνομα Ιούδας, φανέρωσε τον τόπο της Σταυρώσεως του Χριστού και έτσι έγιναν οι ανασκαφές. Βρέθηκαν 3 σταυροί.

Ο ένας ήταν του Χριστού και οι άλλοι δύο των δύο ληστών.

Δεν ήξεραν ποιος από τους 3 σταυρούς ήταν του Κυρίου.

Εκείνη τη στιγμή, κατά θεία οικονομία*, μετέφεραν από το μέρος εκείνο έναν νεκρό. Η Αγία Ελένη έδωσε εντολή να σταματήσουν. Μετά ζήτησε ν' ακουμπήσουν πάνω στο νεκρό έναν από τους σταυρούς, αλλά δεν έγινε κανένα θαύμα.

Το ίδιο και με το δεύτερο σταυρό και πάλι δεν έγινε τίποτα, γιατί αυτοί ανήκαν στους δύο ληστές.

Τέλος, ακούμπησαν πάνω του και τον τρίτο Σταυρό. Αμέσως ο νεκρός αναστήθηκε και σηκώθηκε όρθιος μπροστά μάτια της Αγίας Ελένης και της συνοδείας της.

Ο Θεός επέτρεψε να συμβεί αυτό το θαύμα, για να φανεί η μεγάλη δύναμη του Σταυρού.

Η Αγία Ελένη έθεσε τότε τα θεμέλια του Ναού της Αναστάσεως, την ανέγερση του οποίου διέταξε ο Μέγας Κωνσταντίνος, όταν πληροφορήθηκε την εύρεση του Τιμίου Σταυρού.

Ο Μέγας Κωνσταντίνος το μισό του Τιμίου Σταυρού το άφησε στα Ιεροσόλυμα, όπου μεγάλο μέρος φυλάσσεται μέχρι σήμερα, το άλλο μισό μετά των ήλων (καρφιών) το μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη. 

Η Αγία Ελένη κοιμήθηκε με ειρήνη μάλλον το 327 μ.Χ. σε ηλικία 80 ετών, αφού προαισθάνθηκε το θάνατό της. Ο γιος της μετέφερε το τίμιο λείψανό της στην Κωνσταντινούπολη και την ενταφίασε στον Ναό των Αγίων Αποστόλων.

Η μνήμη και των δύο Αγίων τιμάται κάθε χρόνο στις 21 Μαΐου.