Μάθημα γιὰ τὴν 25η Μαρτίου

Τῇ ὑπερμάχῷ

Ο Ακάθιστος Ύμνος είναι ένας Ορθόδοξος Χριστιανικός ύμνος προς την Παναγία, γνωστός και ως «Χαιρετισμοί». Ψάλλεται όντας όρθιοι (εξού και «ακάθιστος») και είναι ένα αριστούργημα της βυζαντινής υμνογραφίας.

Ο ύμνος δημιουργήθηκε το 626 μ.Χ. μετά την απελευθέρωση της Κωνσταντινούπολης από την πολιορκία των Αβάρων και Περσών. Τότε ο λαός, ενθαρρυμένος από τον Πατριάρχη Σέργιο και την εικόνα της Παναγίας των Βλαχερνών, συγκεντρώθηκε και έψαλε τον Ακάθιστο Ύμνο, ευχαριστώντας την Παναγία για τη σωτηρία της Πόλης.

Ο ύμνος περιγράφει ιστορικά γεγονότα, αλλά και κάνει θεολογική και δογματική ανάλυση, αντλώντας από την Αγία Γραφή και τους Πατέρες της Εκκλησίας. Είναι γραμμένος με βάση κανόνες ομοτονίας, ισοσυλλαβίας και εν μέρει ομοιοκαταληξίας.

Από την Καθαρά Δευτέρα και για τις επόμενες πέντε εβδομάδες, ακούγεται κάθε Παρασκευή στις Εκκλησίες ο Ακάθιστος Ύμνος. Σε αυτόν περιλαμβάνεται το Κοντάκιο «Τῇ ὑπερμάχῳ». Επειδή αποτελείται από 24 οίκους (στροφές), όσα και τα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου και χωρίζεται σε 4 στάσεις (από 6 οίκους η καθεμία) τις πρώτες 4 εβδομάδες ψάλλεται από έναν οίκο και την τελευταία, 5η εβδομάδα, ψάλλεται ολόκληρος.