Μάθημα 3

Ὁ Χριστιανισμὸς ἀναγνωρίζεται ἐπίσημη θρησκεία τοῦ κράτους

Τὸ διάταγμα τῶν Μεδιολάνων περὶ ἀνεξιθρησκείας 

Ἡ ἀρχὴ γιὰ τὴν ἀναγνώριση τοῦ Χριστιανισμοῦ

Διάταγμα τῶν Μεδιολάνων ἢ Ἔδικτο τῶν Μεδιολάνων (ἢ καὶ διάταγμα τοῦ Μιλάνου, καθώς τα Μεδιόλανα εἶναι τό ὄνομα τοῦ σημερινοῦ Μιλάνου τῆς Ἰταλίας) ὀνομάζεται τὸ διάταγμα τῆς θέσπισης τῆς ἀνεξιθρησκίας στὴ ρωμαϊκὴ αὐτοκρατορία, μὲ τὸ ὁποῖο ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος καὶ ὁ Αὔγουστος Λικίνιος σταμάτησαν τοὺς διωγμοὺς τῶν Χριστιανῶν τὸ 313 μ.Χ.

Μὲ τὸ διάταγμα νομιμοποιήθηκε ἡ Χριστιανικὴ Ἐκκλησία ὡς «ἐπιτρεπόμενη θρησκεία» (Religio licita). Μὲ αὐτὴ τὴν κίνηση ὁ Κωνσταντῖνος δὲν ἔκανε τὸ Χριστιανισμὸ ἐπίσημη θρησκεία τῆς Αὐτοκρατορίας, ἁπλῶς ἐγγυήθηκε τὴν ἀνοχὴ τοῦ κράτους ἀπέναντι στοὺς Χριστιανοὺς καὶ ὅλες τὶς λοιπὲς θρησκεῖες ποὺ ζοῦσαν στὴ σκιὰ τῶν εἰδωλολατρῶν.

Παρ' ὅλο ποὺ τὸ διάταγμα ἴσχυε, οἱ διωγμοὶ κατὰ τῶν Χριστιανῶν σταμάτησαν μόνο ὅταν ὁ Κωνσταντῖνος ἔγινε μονοκράτορας (324 μ.Χ.) καὶ ἀφ' ὅτου ἡ Πρωτεύουσα μεταφέρθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη (Νέα Ρώμη). 

Μὲ ὅλη τὴν προστασία ποὺ ἔδωσε ὁ Κωσταντῖνος στὸν Χριστιανισμό, δὲ βαφτίστηκε Χριστιανὸς παρὰ μόνο τὴν παραμονὴ τοῦ θανάτου του. Υποστήριξε, ὅμως, μὲ ὅλη του τὴν καρδιὰ τὴ νέα θρησκεία. Πρῶτα-πρῶτα ἔδωσε στοὺς Χριστιανοὺς τὴν ἄδεια νὰ τελοῦν ἐλεύθερα τὶς Ἀκολουθίες τους, χωρὶς νὰ κρύβονται καὶ νὰ χρησιμοποιοῦν τὶς κατακόμβες.

Ἔπειτα τοὺς παραχώρησε ὅλα τὰ πολιτικὰ δικαιώματα, ποὺ τοὺς τὰ εἶχαν πάρει ἀπὸ τὸν καιρὸ τῶν διωγμῶν. Οἱ Χριστιανοὶ μποροῦσαν τώρα νὰ παίρνουν δημόσιες θέσεις καὶ ἀξιώματα. Τέλος, ἔδωσε διαταγὴ νὰ μὴν ἐργάζωνται τὰ δικαστήρια τὴν Κυριακή, ἐπειδὴ ἡ Κυριακή ήταν ἱερὴ ἡμέρα γιὰ τοὺς Χριστιανούς. Μὲ τὴ διαταγὴ πιὰ αὐτὴ ἀναγνώρισε ὁ Κωσταντῖνος τὸν Χριστιανισμό ἐπίσημη θρησκεία τοῦ κράτους του.