Μάθημα 17
Οι Άγιοι Κωνσταντίνος και Ελένη
Οι Άγιοι και Ισαπόστολοι Κωνσταντίνος και Ελένη
Στις 21 Μαΐου η Εκκλησία μας εορτάζει και πανηγυρίζει λαμπρά τη μνήμη των Αγίων Ισαποστόλων Κωνσταντίνου και Ελένης.
Ο Μέγας Κωνσταντίνος ήταν γιος του Ρωμαίου αξιωματούχου Κωνστάντιου Χλωρού, ο οποίος κατόπιν ανακηρύχτηκε Καίσαρας και Αύγουστος και ανέλαβε τη διοίκηση των δυτικών επαρχιών της απέραντης αυτοκρατορίας. Η μητέρα του Ελένη, ελληνικής καταγωγής, από τη Μ. Ασία, στολισμένη με εξαιρετικό κάλλος σώματος και ψυχής, έγινε Χριστιανή, σε μια εποχή όπου ο Χριστιανισμός βρισκόταν σε διωγμό από τους ειδωλολάτρες αυτοκράτορες. Το 274 μ.Χ. γέννησε τον Κωνσταντίνο στην πόλη Ναϊσό, σημερινή Νίσσα της Σερβίας.
Ο νεαρός Κωνσταντίνος διακρινόταν για την ωραιότητα του σώματός του, την ευγένεια της ψυχής του και τα εξαιρετικά του πνευματικά και φυσικά χαρίσματα.
Μετά τον θάνατο του πατέρα του, σε ηλικία 33 ετών, ο Κωνσταντίνος ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας της Δύσης στη θέση του Κωνστάντιου. Παντρεύτηκε και απέκτησε ένα γιο, τον Κρίσπο.
Ήταν πολύ αγαπητός στο λαό, γιατί διοικούσε σοφά και δίκαια. Στις άλλες περιοχές της αυτοκρατορίας τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Εκεί βασίλευαν η φτώχια, η μιζέρια, οι διωγμοί και οι αναταραχές. Οι φόροι ήταν δυσβάστακτοι και οι πολίτες υπέφεραν.
Τον Οκτώβριο του 312, ο Κωνσταντίνος αποφασίζει να κινηθεί εναντίον του Μαξεντίου, κυβερνήτη της Ρώμης, προκειμένου να την ελευθερώσει. Καθ' οδόν, βλέπει στον ουρανό ένα μεγαλειώδες όραμα. Ένα λαμπερό Τίμιο Σταυρό και γύρω του την επιγραφή: «Εν Τούτω Νίκα».
Την επόμενη νύχτα βλέπει στον ύπνο του τον Χριστό με το σημείο του Σταυρού, παροτρύνοντάς τον να κατασκευάσει λάβαρο με το Σταυρό, προκειμένου να νικήσει τον ασεβή και τυραννικό Μαξέντιο. Ο Κωνσταντίνος υπάκουσε και νίκησε τον αντίπαλό του μπαίνοντας θριαμβευτής και ελευθερωτής στη Ρώμη.
Το έργο του Αγίου
- Η πρώτη του ενέργεια ήταν να σταματήσει τον συνεχιζόμενο φοβερό διωγμό των Χριστιανών με το περίφημο «Διάταγμα των Μεδιολάνων», το 313 μ.Χ., σύμφωνα με το οποίο μπορούσε ο καθένας να πιστεύει ελεύθερα όπου θέλει.
- Αργότερα, το 324 συγκρούεται με τον αυτοκράτορα της Ανατολής Λικίνιο, τον οποίο νικά και γίνεται μονοκράτορας σε όλη την αυτοκρατορία, αρχίζοντας το μεγαλειώδες έργο του. Απελευθέρωσε όλους τους Χριστιανούς από τις φυλακές, που είχε κλείσει ο Λικίνιος, και ανακάλεσε όσους βρισκόταν στην εξορία.
- Επέστρεψε τους Ναούς και την περιουσία στην Εκκλησία. Ενθάρρυνε την κοινωνική διδασκαλία της Εκκλησίας.
- Καθιέρωσε την Κυριακή ως αργία.
- Κατάργησε τη δουλεία.
Η μητέρα του, Αγία Ελένη αφιερώθηκε ολοκληρωτικά στο εκκλησιαστικό έργο, ιδρύοντας Ναούς και ενισχύοντας την Εκκλησία. Με δικά της έξοδα πήγε στην Ιερουσαλήμ και ανακάλυψε τον Τίμιο Σταυρό.
Επίσης, ο Μέγας Κωνσταντίνος συνέβαλλε τα μέγιστα να ηρεμήσει η Εκκλησία από την αρειανική αίρεση, συγκαλώντας την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο το 325, στην οποία συμμετείχε με θέρμη. Εγκαινίασε έτσι έναν νέο τρόπο, απόλυτα δημοκρατικό, διακυβέρνησης της Εκκλησίας.
- Μετέφερε το 325 την πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας στο Βυζάντιο, κόβοντας έτσι κάθε δεσμό με το ειδωλολατρικό παρελθόν και βάζοντας τα θεμέλια για τη νέα χριστιανική αυτοκρατορία, τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, η οποία θα ζήσει χίλια χρόνια.
Το 337 σε μια περιοδεία του στη Νικομήδεια αρρώστησε και συναισθάνθηκε το τέλος του. Ζήτησε να λάβει το άγιο Βάπτισμα και κοινώνησε των Αχράντων Μυστηρίων.
Δεν ξαναφόρεσε τα αυτοκρατορικά ενδύματα, αλλά φορούσε το λευκό χιτώνα του Βαπτίσματος ως το θάνατό του, στις 21 Μαΐου του 337.
Τόσο ο Μέγας Κων/νος, όσο και η Αγία μητέρα του Ελένη ανήκουν στις μεγάλες προσωπικότητες της Εκκλησίας μας, διότι η συμβολή τους για την παύση των 300 χρόνων διωγμών κατά των Χριστιανών και την εδραίωση της Εκκλησίας μας υπήρξε καθοριστική.
Πολλοί είναι εκείνοι που προσπαθούν να μειώσουν τον Άγιο με διάφορους τρόπους, όμως να θυμόμαστε ότι ο Κωνσταντίνος έζησε ως ειδωλολάτρης και λίγο πριν κοιμηθεί μετανόησε, εξομολογήθηκε και βαπτίσθηκε Χριστιανός.
Προηγούμενη ενότητα
Επόμενη ενότητα