Μάθημα 4

Βασιλεῖς - Αὐτοκράτορες τῆς Ρωμανίας

Ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος μετέφερε τὴν ἕδρα ἀπὸ τὴ Ρώμη στὴν Κωνσταντινούπολη. Μὲ τοὺς διαδόχους της ἡ αὐτοκρατορία διαιρέθηκε σὲ ἀνατολικὴ καὶ δυτική. Ἡ δυτικὴ αὐτοκρατορία κυριεύθηκε ἀπὸ βαρβαρικὰ φύλλα καὶ ἔτσι ἡ Ρωμαϊκὴ Αὐτοκρατορία, πλέον, περιορίστηκε μόνο στὴν ἀνατολικὴ αὐτοκρατορία, ἐπειδὴ στὴν περιοχὴ αὐτὴ καὶ πληθυσμιακὰ, ἄλλα καὶ περισσότερο προόδευε ἡ ἑλληνική φυλὴ! Στὴ συνέχεια μεταβλήθηκε ἡ αὐτοκρατορία ἀπὸ Ρωμαϊκὴ σὲ Ἑλληνική.

Σημαντικότεροι βασιλεῖς-Αὐτοκράτορες τῆς Ρωμανίας ἦταν ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος καί ὁ Ἰουστινιανὸς ὁ Α', ὁ ὁποῖος βασίλεψε περίπου στὸ 540μ.Χ. καὶ κατατρόπωσε πολλὰ βάρβαρα ἔθνη στὴν Ἀφρικὴ καὶ στὴν Ἰταλία, χῶρες τὶς ὁποῖες ἕνωσε γιὰ λίγο καιρὸ μὲ τὸ ἀνατολικὸ τμῆμα τῆς Αὐτοκρατορίας.  Ἐπίσης, ἀνοικοδόμησε τὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας.

Ἕνας ἄλλος βασιλιᾶς, ὁ ὁποῖος ἦταν περίφημος, ἦταν ὁ Ἡράκλειος. Ὁ Ἡράκλειος βασίλεψε περίπου στὸ 611 μ.Χ. καὶ ἔμεινε στὴν ἱστορία γιὰ τὰ κατορθώματα τοῦ κατὰ τῶν Περσῶν, τοὺς ὁποίους καὶ κατατρόπωσε καὶ ἀνάκτησε τὸν Τίμιο Σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ μας, τὸν ὁποῖο οἱ ἀλλόθρησκοι εἶχαν ἀφαιρέσει ἀπὸ τὸν Ναὸ τοῦ Ἁγίου Τάφου.

Ἕνας ἄλλος βασιλιᾶς ἦταν ὁ Λέων ὁ Ἴσαυρος, ποὺ βασίλεψε περίπου στὰ 717 μ.Χ. καὶ αὐτὸς ἔσωσε τὸ κράτος ἀπὸ τοὺς Ἄραβες, οἱ ὁποῖοι κυρίευσαν πολλὲς ἑλληνικὲς ἐπαρχίες στὴν Ἀσία καὶ περικύκλωσαν μὲ τὸ στρατὸ καὶ τὸ στόλο τους ἀκόμα καὶ τὴν ἴδια τήν Κωνσταντινούπολη. Αὐτὸς, λοιπόν, κατέστρεψε καὶ κατέκαψε τὸ στόλο τῶν φοβερῶν αὐτῶν ἐχθρῶν μὲ τὸ Ὑγρὸ Πῦρ, τὸ ὁποῖο ἔκαιγε ἀκόμα καὶ μέσα στὴ θάλασσα. 

Ἀπὸ τὴν ἄλλη, ὁ Λέων Γ' ὁ Ἰσαυρὸς καὶ ὁ Κωνσταντῖνος Ε' ἀδίκησαν τὴν Ὀρθόδοξη Πίστη, καθὼς καινοτόμησαν στὰ θρησκευτικὰ πράγματα τῆς αὐτοκρατορίας καὶ πρόσταξαν νὰ μὴ λατρεύονται οἱ ἱερὲς εἰκόνες. Γιὰ αὐτὸν τὸν λόγο ξέσπασαν καὶ φοβεροὶ καὶ τρομεροὶ διωγμοὶ καὶ ἐπαναστάσεις ἐνάντια στὸν Χριστιανισμό. Ἡ βασίλισσα Εἰρήνη συγκρότησε στὴ Νίκαια τὴν Ἕβδομη Οἰκουμενικὴ Σύνοδο καὶ ἀπεκατέστησε πάλι τὴν προσκύνηση τῶν ἁγίων εἰκόνων, ἀλλὰ, ἐπειδὴ κάποιοι ἀπὸ τοὺς διαδόχους της ξαναπλανήθηκαν, ἔμεινε στὴ βασίλισσα Θεοδώρα νὰ καταπαύσει τὴν αἵρεση αὐτὴν μιὰ γιὰ πάντα, τὸ 842 μ.Χ.

Κατὰ τὸ ἔτος 867μ.Χ. βασίλευσε ὁ Μακεδόνας Βασίλειος ὁ Α', γνήσιος Ἕλληνας βασιλιᾶς, οἱ νόμοι, τοὺς ὁποίους ἐξέδωσε, γράφτηκαν πλέον στὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα καὶ μέχρι σήμερα χρησιμοποιοῦνται σὲ ὅλο τὸ Ἑλληνικὸ Ἔθνος. Ἐπὶ τῆς βασιλείας τοῦ Βασιλείου συμπληρώθηκε καὶ ἡ διάδοση τοῦ Χριστιανισμοῦ στὴν Ἑλλάδα. Μέχρι τότε πολλοὶ κάτοικοι τῆς Λακωνίας ἦταν ἀκόμη εἰδωλολάτρες. Ἀπὸ τὸ ἔτος 867 μέχρι τὸ 1200 μ.Χ. ἐπικράτησε τὸ μεγαλύτερο διάστημα εἰρήνης καὶ οἱ ἐπιδρομὲς ἀπὸ ἐχθρικοὺς λαοὺς, ποὺ προξένησαν μεγάλες δυστυχίες, πλέον εἶχαν παύσει. Οἱ Ἄραβες ἀποκρούστηκαν καὶ τίποτε δὲν τάρασσε τὴν εἰρήνη τῆς αὐτοκρατορίας. Τὴν ἐποχὴ αὐτὴ οἱ κάτοικοι τῆς Βλαχίας πέρασαν τὸν Δούναβη ποταμὸ καὶ ἦρθαν στὴν Ἑλλάδα ὄχι γιὰ νὰ κατακτήσουν τὴν περιοχὴ, ἀλλὰ γιὰ νὰ κατοικήσουν μαζὶ μὲ τοὺς Ἕλληνες, τοὺς ὁποίους θεωροῦσαν ἀδερφοὺς καὶ ἄρχισαν νὰ μαθαίνουν τὴ γλῶσσα τους. Ἐγκαταστάθηκαν στὴ Βόρεια Ἑλλάδα καὶ μὲ διάφορα χρήσιμα ἔργα αὔξησαν τὴ δύναμη τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους.

Οἱ χῶρες τῆς Ἑλληνικῆς Αὐτοκρατορίας τότε ἦταν οἱ ἑξῆς:

1. Τὸ τμῆμα τῆς Πελοποννήσου

2. Τὸ τμῆμα τῆς Στερεᾶς Ἑλλάδας

3. Τὸ τμῆμα τῆς Ἠπείρου

4. Τὸ τμῆμα τῆς Νέας Ἠπείρου καὶ τῆς Ἀλβανίας

5. Τὸ τμῆμα τῆς Μακεδονίας, τῆς Θράκης καὶ τῆς Θεσσαλίας

6. Τὸ τμῆμα τοῦ Αἰγαίου Πελάγους

7. Τὸ τμῆμα τῆς Σάμου

8. Τὸ τμῆμα τῶν Ἰονίων Νήσων

9. Ἡ Κύπρος καὶ ἡ Κρήτη

Περίφημος διάδοχος τοῦ Βασιλείου τοῦ Μακεδόνος, τὸ 970 μ.Χ. ἦταν ὁ Νικηφόρος Φωκάς, ὁ ὁποῖος ἦταν στρατηγὸς καὶ νίκησε τοὺς Ἄραβες πολλὲς φορὲς καὶ ἀφαίρεσε ἀπὸ αὐτοὺς τὸ νησὶ τῆς Κρήτης, τὸ ὁποῖο τὸ εἶχαν κατακτήσει γιὰ 100 χρόνια. Ὅταν βασίλεψε ὁ Νικηφόρος Φωκὰς οἱ Ἄραβες κατατροπώθηκαν ὁλοτελῶς.

Μεγαλύτερος στρατηγὸς ὅμως ὑπῆρξε ὁ διάδοχός του, ὁ Ἰωάννης Τσιμισκής, ποὺ ἔζησε στὰ 975 μ.Χ. Αὐτὸς κατατρόπωσε καὶ ἀπελευθέρωσε περιοχὲς ἑλληνικὲς, οἱ ὁποῖες εἶχαν κατακτηθεῖ ἐδῶ καὶ 300 περίπου χρόνια ἀπὸ τοὺς εἰσβολεῖς Βουλγάρους. Οἱ Βούλγαροι εἶχαν κατοικήσει στὸ Βόρειο Μέρος τῆς Μακεδονίας. Εἶχαν ὄνομα στὴ χώρα τους Βουλγαρία καὶ εἶχαν συστήσει ἕνα ἀνεξάρτητο Βασίλειο. Ταυτόχρονα, μαζὶ μὲ τοὺς Βούλγαρους, εἶχαν εἰσβάλει καὶ ἄλλοι βάρβαροι ἐχθροί, οἱ Ἄβαροι καὶ οἱ Σλάβοι, οἱ ὁποῖοι προχώρησαν καὶ κατέκτησαν διάφορα μέρη τῆς Ἑλλάδας καὶ, καθὼς ἦταν λίγοι, ἑνώθηκαν μὲ τοὺς Ἕλληνες καὶ δέχτηκαν τὴ Χριστιανικὴ θρησκεία.

Ἐνδοξότερος ὅμως ὅλων τῶν ἠγεμώνων ὑπῆρχε ὁ Βασίλειος ὁ Β' ποὺ ἔζησε περίπου τὸ 1.000 μ.Χ., ὁ ὁποῖος μετὰ ἀπὸ πολυετῆ πόλεμο κατὰ τῶν Βουλγάρων κατέστρεψε αὐτοὺς ἐντελῶς, ὥστε νὰ ὀνομαστεῖ Βουλγαροκτόνος. Αὐτὸς ἀνάγκασε τοὺς Ἄραβες νὰ πληρώνουν φόρους στὴν αὐτοκρατορία.

Ξεχωριστὸς, ἐπίσης, γιὰ τὴν ἀνδρεία καὶ τὴ φρόνησή του ἦταν καὶ ὁ Ἀλέξιος ὁ Κομνηνός. Ἔζησε περίπου στὸ 1080μ.Χ. Στὴ βασιλεία αὐτοῦ, ἡ Ἑλλάδα προσβλήθηκε ἀπὸ τοὺς χριστιανικοὺς λαοὺς τῆς Δύσης. Κατὰ πρῶτον τὸ 1080μ.Χ. κάποιος ἡγεμὼν τῆς Κάτω Ἰταλίας ἀποβιβάστηκε μὲ ἰσχυρὸ στρατὸ στὴν Ἤπειρο καὶ προχώρησε μέχρι καὶ τὴ Θεσσαλία, ἀλλὰ ἀναγκάστηκε ἀπὸ τὸν Ἀλέξιο τὸν Κομνηνὸ νὰ ἐπιστρέψει ἄπρακτος πίσω στὴν Ἰταλία.