Μάθημα 7

Ὑμνῶ τούς Ἁγίους: Ἀπολυτίκιο Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου 

Ὑμνῶ τούς Ἁγίους: Ἀπολυτίκιο Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου


Απολυτίκιον Ἦχος α'.


Ὁ ποιμενικός αὐλός τῆς θεολογίας σου,

τάς τῶν ῥητόρων ἐνίκησε σάλπιγγας·

ὡς γάρ τά βάθη τοῦ Πνεύματος ἐκζητήσαντι,

καί τά κάλλη τοῦ φθέγματος προσετέθη σοι.

Ἀλλά πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, Πάτερ Γρηγόριε, σῳθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.

Κείμενο στα αρχαία

Μετάφραση


Ὁ ποιμενικός αὐλός τῆς θεολογίας σου, 

Η ποιμενική φλογέρα της θεολογίας σου, 

ἐνίκησε τάς σάλπιγγας τῶν ῥητόρων·

νίκησε τις σάλπιγγες των ρητόρων, των ικανών ομιλητών·

καί τά κάλλη τοῦ φθέγματος προσετέθη σοι, 

προστέθηκε σε εσένα και το χάρισμα του λόγου, 

ὡς γάρ ἐκζητήσαντι τά βάθη τοῦ Πνεύματος.

επειδή αναζήτησες και πόθησες την βαθιά γνώση του Αγίου Πνεύματος και Θεού μας. 

Ἀλλά Πάτερ Γρηγόριε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ,

Αλλά Πάτερ Γρηγόριε, (σε παρακαλούμε) πρέσβευε στον Χριστό, τον Θεό μας

σῳθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.

να σωθούν οι ψυχές μας.

Ερμηνεία

Στο απολυτίκιο, παρομοιάζονται οι Ιερείς, που καθοδηγούν τους πιστούς, με τους ποιμένες των προβάτων. Εξάλλου ο Ίδιος ο Κύριός μας είπε πως είναι ο Ποιμήν ο Καλός, που αγαπάει τα πρόβατά Του, δηλαδή εμάς, και θυσιάζεται για αυτά.

Ακόμη, παρομοιάζεται η φλογέρα του βοσκού, ο ποιμενικός αυλός, με το στόμα των ποιμένων της Εκκλησίας, δηλαδή των Ιερέων και ιεροκηρύκων. Όπως η φλογέρα του βοσκού παίζει μελωδίες με απλό και αρμονικό τρόπο, έτσι και οι ποιμένες της Εκκλησίας πρέπει να διδάσκουν σε εμάς τους πιστούς, τις αλήθειες της Πίστεώς μας.

Με τον ίδιο τρόπο ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος νίκησε τις σάλπιγγες των ρητόρων. Ρήτορες είναι οι ικανοί ομιλητές, που στην συγκεκριμένη περίπτωση ήταν αιρετικοί. Στο απολυτίκιο συγκρίνονται οι σάλπιγγες των ρητόρων με την ποιμενική φλογέρα. Οι σάλπιγγες είναι περισσότερες από την φλογέρα και βγάζουν πιο δυνατό ήχο. Ωστόσο, η φλογέρα, δηλαδή ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, με την Χάρη του Θεού νίκησε τους αιρετικούς.

Επίσης, ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος πόθησε με όλη του την ψυχή να γνωρίσει τον Θεό και γι' αυτό ο Θεός τού αποκάλυψε τον εαυτό Του και τις αλήθειες της πίστεώς μας. Του χάρισε το θεολογικό χάρισμα.

Τέλος, στο απολυτίκιο ζητάμε από τον Άγιο να μεσιτεύει στον Θεό για την σωτηρία μας.